Interpelacja w sprawie dewastacji pomnika “Rzeź Wołyńska” oraz braku zatrzymań sprawców

Interpelacja posłów Prawa i Sprawiedliwości, w tym posła Janusza Kowalskiego, z dnia 13 sierpnia 2025 roku w sprawie dewastacji pomnika “Rzeź Wołyńska” w Domostawie oraz braku zatrzymań sprawców.

Pomnik „Rzeź Wołyńska“ autorstwa Andrzeja Pityńskiego, upamiętniający ofiary ludobójstwa dokonanego na Polakach przez OUN-UPA w latach 1943–1945, został w ostatnich dniach w bestialski sposób zdewastowany w miejscowości Domostawa na Podkarpaciu.

Na monumencie, który przedstawia orła w płomieniach z nazwami miejscowości dotkniętych zbrodnią wołyńską oraz krzyż z trójzębnymi widłami, na które nabite jest ciało dziecka, sprawcy namalowali czerwonoczarną flagę – symbol banderowskich organizacji odpowiedzialnych za ludobójstwo – oraz napis w cyrylicy „Sława UPA“. Jest to jawne gloryfikowanie ideologii odpowiedzialnej za śmierć dziesiątek tysięcy polskich obywateli.

Od momentu zgłoszenia zdarzenia minęło już kilka dni. Według informacji przekazywanych mediom Policja prowadzi „intensywne czynności“, jednak do chwili obecnej brak jest jakichkolwiek oficjalnych komunikatów o zatrzymaniu sprawców. Nie upubliczniono również nagrań z monitoringu ani wizerunków osób, które mogłyby dokonać tego haniebnego czynu. Społeczeństwo polskie ma pełne prawo wiedzieć, czy był to akt ukraińskich nacjonalistów wymierzony w godność naszego narodu i pamięć ofiar ludobójstwa wołyńskiego, prowokacja rosyjskich służb, czy może wybryk chuligański.

Dlatego posłowie Prawa i Sprawiedliwości wnieśli do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministerstwa Sprawiedliwości o:

• natychmiastowe upublicznienie nagrań z monitoringu oraz wizerunków osób podejrzanych o dokonanie dewastacji, aby obywatele mogli pomóc służbom w ich identyfikacji;
• przekazanie informacji, czy osoby odpowiedzialne zostały już zatrzymane, a jeśli tak – podanie ich narodowości i motywów działania;
• wyjaśnienie, dlaczego – pomimo upływu kilku dni od zdarzenia – nie opublikowano żadnych materiałów, które mogłyby pomóc w schwytaniu sprawców.

W związku z powyższym wnieśli również o odpowiedź na nastepujące pytania:

1. Jakie konkretne działania zostały podjęte przez MSWiA i Ministerstwo Sprawiedliwości w celu schwytania sprawców dewastacji pomnika w Domostawie?
2. Czy osoby podejrzane zostały już zidentyfikowane i zatrzymane? Jeśli tak – kiedy i jakie są ustalenia co do ich motywów oraz przynależności narodowej?
3. Jeśli sprawcy nie zostali jeszcze zatrzymani – z jakiego powodu nie opublikowano nagrań i wizerunków, które mogłyby pomóc w ich ujęciu?
4. Czy służby biorą pod uwagę w swoich ustaleniach motywację polityczną, w tym możliwość działania ukraińskich nacjonalistów lub rosyjskiej prowokacji?
5. Jakie procedury obowiązują w przypadku dewastacji miejsc pamięci narodowej i czy zostaną one zaostrzone, aby takie przypadki były ścigane i nagłaśniane w trybie natychmiastowym?

Zbrodnia wołyńska była jednym z najokrutniejszych aktów ludobójstwa w historii naszego narodu. Profanacja pomnika upamiętniającego ofiary to atak na polską pamięć historyczną i godność narodową. Polacy mają prawo do pełnej informacji o przebiegu śledztwa oraz do współudziału w ustaleniu sprawców przez dostęp do materiałów dowodowych.

Oto odpowiedź Ministerstwa Sprawiedliwości z dnia 30 września 2025 roku:

W związku z interpelacją nr 11741 złożoną przez Pana Posła Dariusza Mateckiego oraz grupę Posłów do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz do Ministra Sprawiedliwości w sprawie:

„dewastacji pomnika “Rzeź Wołyńska” w Domostawie oraz braku zatrzymań sprawców”

uprzejmie przedstawiam odpowiedź w zakresie kompetencji Ministra Sprawiedliwości Prokuratora Generalnego.

Zgodnie z informacjami, które przygotowała Prokuratura Krajowa, zdarzenie objęte interpelacją było przedmiotem postępowania Prokuratury Rejonowej w Nisku . Postępowanie zostało zainicjowane w sprawie znieważenia w dniu 7 sierpnia 2025 roku pomnika „Rzeź Wołyńska” w Domostawie poprzez namalowanie na postumencie czerwono-czarnej flagi oraz napisu „Sława UPA”, tj. o czyn z art. 261 Kodeksu karnego i art. 288 § 1 Kodeksu karnego w zw. z art. 11 § 2 Kodeksu karnego.

Postępowanie to zostało dołączone do wspólnego prowadzenia i rozstrzygnięcia do sprawy prowadzonej przez Dolnośląski Wydział Zamiejscowy Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej we Wrocławiu.

W tej sprawie 12 sierpnia 2025 roku został zatrzymany obywatel Ukrainy Ilia K., któremu został ogłoszony między innymi zarzut działania na rzecz obcego wywiadu polegający na dokonaniu aktu sabotażu i dywersji w postaci zniszczenia pomnika „Rzeź Wołyńska” w Domostawie poprzez umieszczenie na tym pomniku napisu w języku ukraińskim o treści „Sława UPA” wraz z flagą w barwach czerwono-czarnych przypisanych Ukraińskiej Powstańczej Armii i nawoływania w ten sposób do nienawiści na tle różnic narodowościowych pomiędzy narodami polskim i ukraińskim, tj. o czyn z art. 130 § 7 Kodeksu karnego w zw. z art. 256 § 1 Kodeksu karnego w zw. z art. 261 Kodeksu karnego w zw. z art. 11 § 2 Kodeksu karnego w zw. z art. 65 § 1 Kodeksu karnego.

Na wniosek prokuratora Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu zastosował wobec ww. osoby środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania na okres 3 miesięcy od dnia zatrzymania.

Oto odpowiedź Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 października 2025 roku:

w odpowiedzi na interpelację numer 11741 pana posła Dariusza Mateckiego i grupy posłów  w sprawie dewastacji pomnika „Rzeź Wołyńska“ w Domostawie oraz braku zatrzymań sprawców uprzejmie przedstawiam następujące informacje.

W związku z opisanym w ww. interpelacji zdarzeniem Komenda Powiatowa Policji w Nisku wszczęła postępowanie o czyn z art. 261 K.k.^[2] i art. 288 § 1 K.k. w zw. z art. 11 § 2 K.k., które było nadzorowane przez Prokuraturę Rejonową w Nisku^[3]. Postanowieniem Dolnośląskiego Wydziału Zamiejscowego Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej we Wrocławiu przedmiotowe postępowanie zostało połączone z prowadzonym przez tę jednostkę śledztwem o czyn z art. 130 § 7 K.k.^[4]. W wyniku podjętych działań został zatrzymany sprawca zdarzenia w Domostawie. W dniu 13 sierpnia 2025 r. na stronie internetowej Komendy Miejskiej Policji we Wrocławiu został opublikowany oficjalny komunikat w sprawie zatrzymania m.in. wskazanego sprawcy. Niemniej należy zaznaczyć, że właściwym do przekazania informacji pozostających w zainteresowaniu państwa posłów jest prokurator prowadzący przedmiotowe postępowanie.

Odnosząc się do pytania o procedury obowiązujące w przypadku dewastacji miejsc pamięci narodowej, uprzejmie informuję, że zniszczenie pomników, w tym tych upamiętniających zbrodnie wojenne, ludobójstwo lub inne tragiczne wydarzenia historyczne, jest traktowane jako czyn mogący wyczerpywać znamiona przestępstwa z art. 288 K.k. (naruszenie integralności rzeczy) lub art. 261 K.k. (znieważenie pomnika). Policja działa na podstawie obowiązujących przepisów prawa w zakresie wykrywania przestępstw i wykroczeń oraz ścigania ich sprawców.

 Źródło: www.sejm.gov.pl

Janusz Kowalski, Poseł na Sejm RP 👍

Bądźmy w kontakcie:
▶ YouTube
▶ Facebook
▶ Tik Tok
▶ Twitter
▶ Threads
▶ Instagram
▶ Linkedin
👉 NAPISZ DO MNIE: kontakt@januszkowalski.pl