Podsumowanie roku 2020

01 stycznia 2021 /

Aktualności

Za nami rok 2020. Pod wieloma względami był to rok szczególny i trudny – zdominowany przez pandemię koronawirusa. W tym trudnym czasie zrealizowałem kilkanaście ważnych przedsięwzięć. Poniżej dzielę się najważniejszymi.

Wyegzekwowanie od Gazpromu zapłaty 6 mld zł dla PGNiG S.A.

Najważniejszym sukcesem 2020 r., z którego osobiście jestem dumny, było prawne zwycięstwo w międzynarodowym arbitrażu PGNiG S.A . z Gazpromem oraz skłonienie, poprzez zajęcie twardego stanowiska w wywiadzie dla tygodnika „Wprost” w kwietniu 2020 r., rosyjskiego Gazpromu do uznania wyroku arbitrażu. To jedyny znany mi przypadek w polsko-rosyjskich relacjach energetycznych skutecznej akcji polityczno-medialnej, która doprowadziła do realnego ważnego ustępstwa Gazpromu.

Przypomnę, że jako wiceprezes PGNiG S.A. ds. korporacyjnych – odpowiedzialny m.in. za cały pion prawny – w 2016 r. zbudowałem od podstaw nowy zespół prawników w PGNiG, który w 2016 r. po decyzji zarządu PGNiG S.A. rozpoczął prawny spór z Gazpromem o odzyskanie należnych Spółce pieniędzy. Czteroletni spór prawny z Gazpromem prowadziło i koordynowało w PGNiG dwóch znakomitych prawników: Dariusz Hryniów (dyrektor departamentu prawnego) oraz Tobiasz Szychowski (zastępca dyrektora departamentu prawnego). W dniu 30 marca 2020 r. Trybunał Arbitrażowy wydał wyrok na korzyść PGNiG – Spółka wygrała ponad 6 mld zł.

Wówczas Gazprom, zgodnie z komunikatem PGNiG S.A. z 24 kwietnia 2020 r., nie stosował się do wyroku Trybunału Arbitrażowego. Gazprom nie zamierzał respektować wyroku. Przed Spółką stanęła perspektywa co najmniej 2-letniej batalii prawnej z Gazpromem o wypłatę należnych PGNiG S.A. 6 mld zł. Należy pamiętać, że w podobnej sprawie ukraińskiemu odpowiednikowi PGNiG udało się wyegzekwować należne pieniądze od Gazpromu, ale zajęło to aż 2 lata.

W wywiadzie dla tygodnika „Wprost” 27 kwietnia 2020 r., jako wiceminister w Ministerstwie Aktywów Państwowych, zapowiedziałem tzw. „twardą” egzekucję europejskich aktywów Gazpromu, była to polska odpowiedź na ignorowanie przez Gazprom wyroku z 30 marca 2020 r. Wypowiedź o tym, że polski PGNiG zajmie aktywa Gazpromu, jeśli ten nadal będzie ignorował wyrok Trybunału, obiegła błyskawicznie cały świat i była cytowana na portalach internetowych na wszystkich kontynentach. W 24 godziny po mojej zapowiedzi „twardej” egzekucji z aktywów Gazpromu, rosyjski potentat gazowy zmienił zdanie i zaakceptował wyrok trybunału arbitrażowego! Polska tym samym uniknęła kilkuletniego i kosztownego sporu prawnego, a 6 mld zł wpłynęło kilka tygodni później na konta PGNiG S.A.

Komunikat giełdowy PGNiG z dnia 29 kwietnia potwierdził zwycięstwo PGNiG S.A., a Spółka otrzymała deklarację stosowania nowych warunków cenowych kontraktu jamalskiego ustalonych na mocy wyroku Trybunału Arbitrażowego w Sztokholmie.

Więcej na www.biznes.wprost.pl.

Wybrane przekazy medialne na świecie:

Raporty bieżące PGNiG S.A.:

Raport bieżący nr 13/2020 z 30 marca 2020 roku (PGNIG: Wydanie przez Trybunał Arbitrażowy w Sztokholmie wyroku końcowego w postępowaniu arbitrażowym z powództwa PGNiG S.A. przeciwko PAO Gazprom i OOO Gazprom Export dotyczącym zmiany ceny kontraktowej za gaz dostarczany przez PAO Gazprom i OOO Gazprom Export na podstawie Kontraktu Jamalskiego)
Raport bieżący nr 15/2020 z 24 kwietnia 2020 roku (PGNIG: Informacja o niestosowaniu się przez PAO Gazprom i OOO Gazprom Export do wyroku końcowego Trybunału Arbitrażowego wydanego w postępowaniu arbitrażowym dotyczącym zmiany ceny kontraktowej za gaz dostarczany przez PAO Gazprom i OOO Gazprom Export na podstawie Kontraktu Jamalskiego)
Raport bieżący nr 16/2020 z 29 kwietnia 2020 roku (PGNIG: Otrzymanie od Gazprom deklaracji stosowania nowych warunków cenowych Kontraktu Jamalskiego)

Największa od 20 lat reforma kodeksu spółek handlowych

W Ministerstwie Aktywów Państwowych jako Pełnomocnik Rządu ds. Reformy Nadzoru Właścicielskiego nad Spółkami Skarbu Państwa, koordynuję pracę Komisji ds. Reformy Nadzoru Właścicielskiego.

Do współpracy przy Komisji ds. Reformy Nadzoru Właścicielskiego zaprosiliśmy ponad 70 ekspertów, uznanych naukowców oraz praktyków, takich jak prof. dr hab. Andrzej Szumański, – współautor kodeksu spółek handlowych, prof. UŚ dr hab. Piotr Pinior, prof. UŚ dr hab. Mirosław Pawełczyk, dr Radosław L. Kwaśnicki, mec. Radosław Potrzeszcz. W ramach tych działań, utworzyliśmy Biuro ds. Reformy Nadzoru Właścicielskie – dynamiczny zespół, którym kierują Filip Ostrowski oraz Izabela Wojtyczka, a którego zadaniem jest praca nad poprawą jakości prawa dotyczącego spółek Skarbu Państwa.

Na początku marca, po wybuchu epidemii w Polsce, wspólnie z Komisją ds. Reformy Nadzoru Właścicielskiego wypracowaliśmy zmiany w Kodeksie spółek handlowych oraz innych ustawach gospodarczych, które znalazły się w trzech pierwszych tarczach antykryzysowych. Nowelizacja kodeksu spółek handlowych ułatwiła funkcjonowanie w czasie epidemii ponad 440 tysięcy polskich spółek – umożliwiając im odbywanie zdalnych posiedzeń zarządów, rad nadzorczych oraz organów właścicielskich. Ponadto we współpracy z d rem hab. Marcinem Warchołem, M inisterstwem Sprawiedliwości i Komisją ds. Reformy Nadzoru Właścicielskiego, znowelizowaliśmy prawo upadłościowe, pozwalając przedsiębiorcom, którzy na skutek pandemii popadli lub popadną w trudności finansowe, uniknąć obowiązku zgłaszania wniosku o ogłoszenie upadłości. Wypracowaliśmy również zmiany do prawa restrukturyzacyjnego, które upraszczają przeprowadzenie postępowania restrukturyzacyjnego, pozwalając otworzyć je, bez konieczności występowania do sądu.

Pełne projekty tzw. tarcz antykryzysowych dostępne są poniżej:

Równolegle, wspólnie z Komisją ds. Reformy Nadzoru Właścicielskiego, intensywnie pracowaliśmy nad największą od 20 lat reformą Kodeksu spółek handlowych. Jej finalna wersja, po szerokich konsultacjach publicznych, uzgodnieniach międzyresortowych i konferencji uzgodnieniowej, 15 grudnia została przeze mnie skierowana do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów do dalszego procedowania. Ten nowoczesny projekt reformy wzmacnia mechanizmy nadzoru w spółkach kapitałowych oraz wprowadza po raz pierwszy do polskiego prawa gospodarczego prywatnego kompleksową regulację prawa grup spółek (prawo koncernowe, prawo holdingowe). Tym samym wzmocni on i usprawni nadzór właścicielski nad spółkami Skarbu Państwa i innymi aktywami państwowymi.

Komisja wciąż intensywnie pracuje. 24 lipca 2020 r. został powołany zespół ekspercki do spraw wykorzystania nowych technologii w prawie handlowym, któremu przewodniczy prof UWr dr hab. Marek Leśniak. Zespół pracuje nad rozwiązaniami w zakresie wykorzystania nowych technologii w obszarze prawa handlowego, ze szczególnym uwzględnieniem nadzoru właścicielskiego. Nowe przepisy ułatwią spółkom pracę w tak trudnym czasie, jakim jest epidemia COVID-19. Ponadto wciąż pracuje zespół ds. Zespół ds. reformy obowiązków informacyjnych spółek kapitałowych, pod kierownictwem mecenasa Radosława Potrzeszcza.

Finalna wersja projektu

Wspólnie z samorządem notarialnym wypracowaliśmy także rekomendacje dobrych praktyk notarialnych na zgromadzeniach wspólników i walnych zgromadzeniach, w których udział możliwy jest za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Dokument ten podpisałem 25 maja 2020 r. wraz z Sebastianem Kaletą – Sekretarzem Stanu Ministerstwa Sprawiedliwości, Mariuszem Białeckim – Prezesem Krajowej Rady Notarialnej oraz autorem projektu prof. UWr dr hab. Makiem Leśniakiem – notariuszem, Kierownikiem Zakładu Prawa Gospodarczego i Handlowego Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. Dokument został wypracowany we współpracy z notariuszami jako osobami bezpośrednio zaangażowanymi w protokołowanie posiedzeń organów właścicielskich. Doprecyzowuje znajdujące się w Tarczy Antykryzysowej pojęcia, a także określa zakres i miejsce protokołowania zgromadzeń. W związku z kodeksowym charakterem regulacji przepisy należało uzupełnić o tzw. miękkie prawo, które pozwoli wyeliminować ewentualne wątpliwości i ujednolicić praktykę notariuszy.

Więcej informacji

Nadzór nad sektorem kolejowym

Jako sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych, w okresie od grudnia 2019 r. do listopada 2020 r., sprawowałem nadzór nad spółkami sektora kolejowego (PKP S.A., PKP PLK S.A.) i branży komunikacji samochodowej (m.in. PKS „Polonus” w Warszawie, Polbus-PKS we Wrocławiu). W tym czasie zbudowałem w MAP kompetentny zespół, który wciąż jest silnym wsparciem w nadzorze tych spółek. Zespół ten, poza realizacją bieżących obowiązków związanych z wykonywaniem przez Ministra Aktywów Państwowych praw z akcji wobec spółek, przeprowadził szereg analiz oraz przeglądów przekrojowych, które zapewniły ministerstwu bardziej pełną wiedzę o sytuacji spółek oraz otoczeniu konkurencyjnym, przewagach i ryzykach związanych z działalnością.

Ponadto, w ramach nadzoru nad spółkami kolejowymi, wspierałem i nadzorowałem działania mające na celu repolonizację opolskiej „wagonówki” tak, aby spółka PKP Intercity Remtrak, odpowiedzialna za serwis taboru szynowego dla sektora przewozów pasażerskich, w tym narodowego przewoźnika PKP Intercity, mogła w pełni rozwinąć swój potencjał, a w Opolu zostały utrzymane dotychczasowe i powstawały nowe miejsca pracy. Spółka PKP Intercity Remtrak wygrała licytację komorniczą, która jest ważnym etapem w procesie przejęcia tego przedsiębiorstwa przez PKP S.A.

Zainicjowałem także proces konsolidacji aktywów autobusowych (przedsiębiorstw komunikacji samochodowej z udziałem Skarbu Państwa, znajdujących się w nadzorze właścicielskim Ministra Aktywów Państwowych) w ramach tzw. dywizji autobusowej współpracującej lub docelowo będącej częścią Grupy PKP, aby była to naturalna synergia między Spółkami PeKaeSowymi, a Polskimi Kolejami Państwowymi. Koncepcja ta zyskała w lipcu 2020 r. kierunkową akceptację Ministra Aktywów Państwowych, a obecnie toczą się w tym zakresie prace regulacyjne. Monitorowałem też realizację inwestycji mających na celu modernizację oraz budowę nowych linii kolejowych przez PKP PLK oraz modernizację i budowę dworców przez PKP, tak aby zapewnić jeszcze bardziej efektywną ich realizację oraz zwiększać jakość infrastruktury kolejowej, a tym samym komfort podróżowania dla pasażerów czy sprawność przewozów towarowych.

Działania na rzecz reformy europejskiego systemu handlu emisjami (EU ETS)

Poza aktywnością w ramach pełnionej funkcji Sekretarza Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych, walczę o reformę systemu EU ETS i o niższe ceny energii elektrycznej i ciepła dla Polaków. Europejski system handlu emisjami odpowiada za wzrost cen energii elektrycznej w Polsce i to on jest odpowiedzialny za najwyższy w historii import energii i problemy polskiej elektroenergetyki. Przygotowałem raport pn. “Memorandum. Ocena zgodności systemu handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych (system EU ETS) z prawem pierwotnym UE”, w którym wyjaśniam, dlaczego jest on niezgodny z prawem pierwotnym UE i polską Konstytucją.

Wers j a PDF

Złożyłem też interpelacje w tej sprawie:

Interpelacja nr 3960
Interpelacja nr 7429

System ten negatywnie wpływa na polski przemysł cementowy i wapienniczy. Z tego powodu złożyłem interpelację do pana premiera Mateusza Morawieckiego w sprawie zakwalifikowania produkcji cementu oraz produkcji wapna do sektorów, którym według wytycznych UE można udzielić pomocy państwa na pokrycie kosztów pośrednich emisji węgla w postaci rekompensat wzrostu cen energii elektrycznej.

Interpelacja nr 9422

Udostępnij na social media

Brak embarga to świetna wiadomość dla ukraińskich oligarchów

Aktualności

Podsumowanie roku 2020

Moja działalność
polityczna, społeczna i ekspercka