Polskie oznakowanie „nowej żywności” z owadów
Dla dobra polskich konsumentów wprowadzamy obowiązek informowania o obecności w środkach spożywczych „nowej żywności” z owadów forsowanej przez Komisję Europejską.
Celem nowelizacji rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych jest zapewnienie jednolitej, graficznej informacji krajowym konsumentom na temat obecności w środkach spożywczych nowej żywności z owadów, w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2283 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie nowej żywności, zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 258/97 Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie Komisji (WE) nr 1852/2001 (Dz. Urz. UE L 327 z 11.12.2015, str. 1—22 ze zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem (UE) nr 2015/2283 w sprawie nowej żywności”.
Rozporządzenie (UE) nr 2015/2283 w sprawie nowej żywności stanowi, że nowa żywność może być wprowadzana na rynek w Unii Europejskiej, pod warunkiem, że wydano na nią zezwolenie i została ona wpisana do unijnego wykazu. Na podstawie art. 8 rozporządzenia (UE) nr 2015/2283 w sprawie nowej żywności, w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) nr 2017/2470 z dnia 20 grudnia 2017 r. ustanawiającym unijny wykaz nowej żywności zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2015/2283 w sprawie nowej żywności (Dz.U. L 351 z 30.12.2017, str. 72—201 ze zm.) ustanowiono unijny wykaz nowej żywności, która uzyskała zezwolenie. W tym unijnym wykazie ujęta jest także nowa żywność z owadów.
Obecnie na mocy przepisów rozporządzenia (UE) nr 2015/2283 w sprawie nowej żywności i wydanych na jego podstawie rozporządzeń wykonawczych Komisji, dopuszczono jako nową żywność (jako taką lub jako składnik innej żywności) surowce pochodzące z następujących owadów:
- Tenebrio molitor (mącznika młynarka),
- Locusta migratoria (szarańczy wędrownej),
- Alphitobius diaperinus (pleśniakowca lśniącego),
- Acheta domesticus (świerszcza domowego).
Także inne owady oraz otrzymane z nich surowce w przyszłości mogą zostać dopuszczone jako nowa żywność.
Rozporządzenie (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, precyzuje w przepisach art. 17 oraz załączniku VI, wymagania dotyczące nazwy środka spożywczego i danych szczegółowych, które tej nazwie towarzyszą. Jedną z takich obowiązkowych danych (wskazaną w pkt 4 załącznika VI rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności), jest jasne wskazanie na etykiecie bezpośrednio w pobliżu nazwy tego środka spożywczego, komponentu lub składnika, który został użyty w ramach częściowego lub całkowitego zastąpienia komponentu lub składnika, którego normalnego stosowania lub naturalnej obecności oczekują konsumenci. Za taki „nieoczekiwany” składnik, w Polsce (z racji braku tradycji spożywania owadów w polskiej diecie) można postrzegać każdy składnik będący nową żywnością z owadów. Dlatego co do zasady nazwie żywności, która zawiera w recepturze składnik będący nową żywnością z owadów, powinno towarzyszyć jasne wskazanie nazwy tego „nieoczekiwanego” składnika.
W świetle powyższego w żywność zawierająca owady zostanie oznaczona poprzez wprowadzenie jednolitej, graficznej informacji (wzór znaku określony w załączniku do projektu rozporządzenia). Dzięki temu produkty zawierające nową żywność z owadów będą wyraźnie rozpoznawane przez konsumentów już na pierwszy rzut oka. Zapewni to konsumentom szybką identyfikację środków spożywczych, które zawierają w recepturze nową żywność z owadów w rozumieniu ww. rozporządzenia.
Projekt rozporządzenia zawiera niezbędne regulacje do odpowiedniego poinformowania konsumenta na temat obecności w środkach spożywczych nowej żywności z owadów oraz precyzuje zasady eksponowania odpowiedniego oznaczenia oraz prezentowania ich konsumentom oddzielnie od pozostałych środków spożywczych.
